سندروم خود ویرانگری یا ایمپاستر

سندروم خود ویرانگری یا ایمپاستر (Impostor Syndrome) یک وضعیت روانشناختی است که در آن فرد به طور مزمن احساس می کند توانایی ها و دانشی که دارد، قابل انکار است و تلاش و توانایی های واقعی خود را نمی بیند. چنین فردی به طرز افراطی احساس می کند که لیاقت دستاوردهای خود و توجه و احترام دیگران را ندارد. به عبارت دیگر، افراد مبتلا به سندروم ایمپاستر اعتقاد دارند که موفقیت هایشان نتیجه شانس، زمان بندی مناسب یا فریب دیگران است و نه به خاطر هوش، تلاش و صلاحیت شخصیت خود.
افراد مبتلا به سندروم ایمپاستر اغلب احساس ناتوانی، حقارت و بی لیاقتی دارند. آنها از نمایش شکست و کاستی های خود وحشت دارند و دائم می ترسند که دستشان رو شود، به همین علت ممکن است از فرصت های جدید و چالش های بزرگ استقبال نکنند.
عوامل مختلفی می تواند باعث بروز سندروم ایمپاستر در افراد شود. این عوامل شامل تجربه شکست های پی در پی، فشار اجتماعی، استانداردهای بالا و نیاز به رضایت دیگران، انتقال ارزش های منفی توسط خانواده و حتی نقش جنسیتی افراد می باشد.

هشت گروه از مردم بیشتر در معرض ابتلا به این سندرم در طول زندگی خود هستند:
1-دانش آموزان
2-افراد دارای والدین بسیار موفق
3-کسانی که در حوزه های مبتکرانه فعالیت دارند
4-افرادی که به سرعت به موفقیت دست یافته اند
5-کسانی که تنها کار می کنند
6-اولین افرادی که در یک نسل یا خانواده به موفقیت شغلی رسیده اند
7-افرادی که در حوزه های شغلی خاص فعالیت دارند
8-کسانیکه به شغل های نامعمول برای جنسیت خود مشغولند

برخی از معایب احتمالی این سندروم شامل:
1.    کاهش اعتماد به نفس: افراد مبتلا به سندروم ایمپاستر غالباً با کاهش اعتماد به نفس مواجه می‌شوند و احساس می‌کنند که هر لحظه می‌توانند به عنوان یک تقلبگر فاش شوند.
2.    ترس از شکست: این افراد ممکن است به دلیل ترس از شکست و قضاوت منفی از خود، از اقدامات جسورانه دوری کنند و فرصت‌های شغلی یا پیشرفت های عالی را از دست بدهند.
3.    کارآیی کاهش یافته: با توجه به اینکه این سندروم می‌تواند باعث ترس و ناامیدی در افراد شود، می تواند کارآیی آن‌ها را کاهش دهد و نتوانند به طور کامل پتانسیل خود را در محیط کار به اثبات برسانند.
4.    عدم رشد شغلی: این افراد ممکن است به دلیل احساس ناراحتی و عدم اعتماد به نفس، از انجام فعالیت‌هایی که به رشد و پیشرفت منجر می‌شوند، خودداری کنند و  نتوانند رشد شغلی و حرفه‌ای را تجربه کنند.

 

افرادی که دچار این سندروم هستند ممکن است تاثیرات منفی قابل توجهی بر زندگی فردی و اجتماعی خود حس کنند لذا برای مدیریت آن می توانند از راهکار های مختلفی مثل:

• شناسایی و تغییر افکار منفی
• پذیرش خود و خطاها
• بهره گیری از تجربه ها و دانش خود در هنگام مواجهه با چالش ها
• شناخت و تقدیر از موفقیت های شخصی
• ارتقاء خودشناسی
• و بهبود اعتماد به نفس استفاده کنند.

مهمترین نکته این است که سندروم ایمپاستر بیماری نیست و بسیاری از افراد موفق، از جمله افراد معروف و مشهور، با آن مواجه هستند. در واقع، بیشتر مردم در طول زندگی خود حداقل یک بار با این وضعیت روانی روبرو می شوند.

خلاصه و نتیجه گیری:
تا به حال احساس کردید لیاقت موفقیت هایی که کسب می کنید را ندارید؟ خود را به خاطر اشتباهات ساده سرزنش می کنید؟ از موفقیت می ترسید؟
این حالت ها می تواند ناشی از سندروم خود ویرانگری یا ایمپاستر باشد؛ سندرومی که باعث می شود موفقیت های خود را نادیده بگیرید و اعتماد بنفس پایینی داشته باشید.
اما اصلا نگران نباشید؛ شما تنها نیستید؛ بسیاری از افراد موفق و مشهور در سراسر دنیا با این سندروم دست و پنجه نرم می کنند و به همین خاطر به سندروم افراد موفق مشهور است.
 با استفاده از راهکارهایی که در این مقاله بیان شد، می توانید تا حد زیادی این سندروم را مدیریت کرده و راه را برای موفقیت های بیشتر، پیشرفت شغلی  و اعتماد بنفس بالاتر در زندگی خود باز کنید.